Erasmus (1622) Hendrick de Keyser

foto Otto Snoek
Over het kunstwerk

Het standbeeld van Erasmus is het oudste standbeeld van Nederland. Erasmus was één van de belangrijkste vertegenwoordigers en wegbereiders van de Renaissance in Noord-Europa en schreef in 1509 het boek “Lof der Zotheid”. Erasmus werd geboren in Rotterdam en noemde zichzelf Erasmus Roterodamus – Erasmus van Rotterdam – en groeide uit tot symbool van de Maasstad. Hendrick de Keyser maakte het ontwerp voor het bronzen standbeeld van Erasmus hoogstwaarschijnlijk aan de hand van portretschilderijen en -tekeningen, die tijdens zijn leven zijn gemaakt, onder andere door Hans Holbein de Jongere. De kleding zowel als de blik en de houding, lezend met handen op een dik boek, komen daarmee overeen. Samen geven ze een beeld van de man als humanist. Het bronzen beeld is meer dan levensgroot en is bovendien ver boven de toeschouwer verheven door de twee meter hoge sokkel. Door de lichte buiging in zijn gewaad lijkt het alsof Erasmus al lezend voortschrijdt. Zijn linkerhand ondersteunt het grote boek waarin hij leest, met zijn rechterhand slaat hij een bladzijde om. De Keyser ontving de opdracht voor het beeld in 1618. Het beeld werd in 1622 geplaatst op de Grote Markt en bleef daar staan tot het bombardement van mei 1940. Het overleefde de aanval en werd begraven in de binnenplaats van Museum Boijmans Van Beuningen, waar het bleef tot na de bevrijding in 1945. Daarna heeft het beeld op de Coolsingel gestaan voor de Erasmusflat van Dudok, maar het werd weer opgenomen in het Museum Boijmans van Beuningen, toen er een metro werd aangelegd. Daarna vond Erasmus weer een plaatsje op de St. Laurensplaats, nu het Grotekerkplein geheten. In de nacht van 21 op 22 november 1996 kwam het beeld op miraculeuze wijze ten val. Hierop ontstond een discussie over de plaatsing van het beeld. Voorlopig staat het met de rug naar de Laurenskerk, maar op langere termijn zal worden gekeken of het beeld een meer tot de verbeelding sprekende plaats in de stad zal krijgen.
Voor meer informatie: Sculpture International Rotterdam

lees meer
Over de kunstenaar

Hendrick de Keyser (Utrecht, 1565 – Amsterdam, 1621), zoon van een Utrechtse meestermeubelmaker, kreeg zijn opleiding bij de Utrechtse architect en beeldhouwer Cornelis Bloemaert. Toen Bloemaert in 1591 naar Amsterdam vertrok, volgde De Keyser hem. Al snel na zijn vestiging in Amsterdam begon hij zelfstandig te werken. In 1594 of 1595 werd hij benoemd tot officiële steenhouwer en bouwmeester van Amsterdam. In deze functie was hij, samen met metselaar Cornelis Danckaertsz en timmerman Hendrik Staets, verantwoordelijk voor het beeldhouwwerk aan alle publieke bouwwerken in Amsterdam. Hij werkte in Delft aan het grafmonument van Willem de Zwijger.

lees meer