Willem IV, graaf van Henegouwen (1990) Willem Verbon

foto Otto Snoek
Over het kunstwerk

Dit ruiterbeeld van Willem IV, graaf van Henegouwen siert het voorplein van het Schielandshuis (voorheen Historisch Museum). Het verbeeldt de man die Rotterdam in 1340 stadsrecht verleende. Willem IV van Holland (tevens Willem II van Henegouwen) trad daarmee in de voetsporen van zijn vader Willem III, die in 1328 de Rotterdammers al enige privileges verleende. Rotterdam telde omstreeks die tijd naar schatting 2000 inwoners. Het stadsrecht betekende dat de stad en de stedelingen een aantal voorrechten kregen. Zo kreeg de stad onder meer tolvrijdom, toestemming om twee jaarmarkten te houden, vrijstelling van een aantal belastingen en uitgebreide bevoegdheden op het gebied van bestuur en rechtspraak, al had de graaf op dit punt het laatste woord. Hij had ook recht op tweederde van de boeten en kreeg de inkomsten uit de verpachting van een aantal stedelijke rechten. De stad was in ruil voor de privileges verplicht in tijden van oorlog gewapende manschappen te leveren en enkele belastingen te betalen. Willem IV (1318-1345) volgde in 1337 zijn vader op. Hij was een avontuurlijke ridder die niet uitblonk in diplomatie. Hij leefde – en stierf – bij het zwaard. In de acht jaar van zijn bewind maakte hij een pelgrimstocht naar Jeruzalem en leverde slag met Moren, Wenden, Litouwers en Pruisen. Dichter bij huis raakte hij verwikkeld in een Hollands-Utrechtse oorlog. Willem IV begon een veldtocht tegen de Friezen maar zijn legertje werd buiten Stavoren bij Warns in de pan gehakt. Ook Willem IV overleefde de slag niet. Het beeld voor het Schielandshuis is maar een flauwe afspiegeling van wat beeldhouwer Willem Verbon voor ogen stond toen hij dit beeld in de jaren zeventig ontwierp. Hij zag het beeld bij het 650-jarig bestaan van Rotterdam in 1990 meer dan levensgroot op een prominente plaats in de binnenstad staan, maar hij had de tijd niet mee. Willem IV moest genoegen nemen met deze uitvoering, die op 7 november 1990 onthuld werd. (Bron: Hans Baaij, Rotterdam Beeldengids Centrum – Rotterdam, 2001)

lees meer
Over de kunstenaar

Willem Verbon (Rotterdam, 1921 – aldaar, 2003) volgde lessen op de avond-academie in de jaren 1930. Direct na de Tweede Wereldoorlog kreeg Verbon de opdracht om een monument te maken ter ere van de Royal Air Force. Hij kreeg een postgraduate scholarschip aangeboden door de Britse regering en vertrok voor enkele jaren naar Londen. Begin jaren 1950 keerde Verbon terug naar Rotterdam, waar hij een atelier betrok in de Oranjeboomstraat. Zijn werk bestaat vooral uit figuratieve sculpturen, meestal historische figuren voorstellend. Verbon beeldhouwde diverse beelden en monumenten voor belangrijke Rotterdammers en leden van het Koningshuis. In de openbare ruimte van Rotterdam zijn veel kunstwerken van hem te vinden.

lees meer