Helena van der Kraan (Praag, 1940 – Rotterdam, 2020) was een bekende Rotterdamse fotografe en kunstenaar. Zij studeerde eerst in Praag, maar vluchtte in 1968 uit het voormalige Tsjecho-Slowakije naar Nederland. Ze werd aangenomen op de postacademische kunstopleiding Ateliers ’63 in Haarlem. Hier ontmoette zij haar man, beeldhouwer en graficus Axel van der Kraan. In de jaren daarna begon Van der Kraan met fotograferen, voornamelijk vrienden en bekenden, en alledaagse objecten in en om haar huis. In haar werk lag de nadruk op vormen, lijnen en patronen. Helena en Axel werkten sinds de jaren 80 samen als kunstenaarsduo vanuit hun atelier in Rotterdam. In 1989 ontvingen zij de Hendrik Chabot Prijs. Werk van haar is onder meer opgenomen in de collecties van het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum in Amsterdam, in Boijmans Van Beuningen in Rotterdam en in het Kunstmuseum in Den Haag, waar zij geregeld exposeerde.
