De schaduw (2009) Onno Poiesz

foto Max Dereta
Over het kunstwerk

Toen het voormalige OorlogsVerzetsMuseum van Katendrecht naar de Coolhaven verhuisde, kreeg Onno Poiesz opdracht van CBK Rotterdam om een ontwerp te maken voor het markeren van de ingang van het museum, die enigszins verscholen onder de brug ligt. De schaduw is een gestileerd schaalmodel van een Heinkel bommenwerper. Met dit vliegtuig werd op 14 mei 1940 het bombardement uitgevoerd dat tot op de dag van vandaag een schaduw over de stad werpt. Vanwege herinneringen hieraan leidde het kunstwerk gelijk al tot protesten van Rotterdammers, maar Poiesz heeft met zijn vliegtuig juist een link willen leggen tussen nu en het verleden. Daarom is het kunstwerk uitgevoerd in gegoten grijs beton, als verwijzing naar het beton waarmee de stad destijds is herrezen uit het puin. Vliegtuigen vormden al langer een motief in het werk van Poiesz, omdat het symbolen zijn van onze tijd. Ze worden geassocieerd met vrijheid en met angst, met vooruitgang en met dreiging. Die tegenstellingen verwerkte Poiesz in De schaduw. Een vliegtuig midden in een stad is een vreemde eend in de bijt – is het neergestort of juist onklaar gemaakt? De locatie roept tegenstellingen op en de vormgeving van het werk ook. Poiesz stileerde het vliegtuig en gaf het één kleur. Zo is het gereduceerd tot een afspiegeling van zijn eigen werkelijkheid, namelijk het schaalmodel. Het staat er als museumstuk dat het verleden herdenkt en tegelijk is het herkenbaar als speelgoed. Op deze manier hoopt Poiesz met zijn kunstwerk aan te zetten tot overpeinzingen over heden en verleden. “Het werk weegt wel vijf ton (5000 kilo)”, zei Poiesz woensdag, terwijl medewerkers met forse schroeven het gevaarte op een sokkel bevestigden. “Als oer-Rotterdammer kan ik die ophef goed begrijpen. Maar bedenk wel dat het een markering is, geen monument.”

lees meer
Over de kunstenaar

Onno Poiesz (1974) is een Rotterdamse kunstenaar. Hij studeerde aan de Academie St. Joost in Breda (richting Monumentale Kunst) en aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Poiesz kiest symbolen van de moderne tijd als zijn onderwerp. In 2006 markeerde hij de gevel van het oude Centraal Station van Rotterdam met de letters EXIT in plakplastic.

lees meer