Het muizengaatje (2001) Q.S. Serafijn & Hans Snoek & Jeroen van Westen & Maarten van Wesemael

foto Ton van Vliet
Over het kunstwerk

Het muizengaatje was de bijnaam van een rommelig gebiedje, vol tunneltjes, verhogingen en verlagingen onder de A20. De doorgang functioneerde als de verbinding tussen Rotterdam-Noord en Hillegersberg. In 1998 werd CBK Rotterdam gevraagd om mee te denken over een nieuwe benadering voor het als onveilig ervaren niemandsland gelegen onder een lawaaierige snelweg en spoorlijn, en waar ook nog een spaarbekken voor overtollig rioolwater aan moest worden toegevoegd. CBK Rotterdam selecteerde samen met adviseur Maarten van Wesemael, een specialist in het domein van de duurzaamheid, drie kunstenaars: Q.S. Serafijn, Hans Snoek en Jeroen van Westen. Dit gezelschap ontwierp een integrale visie op het gebied, waarin vier uitgangspunten werden gehuldigd. Een natuurlijke omgeving en menselijk ingrijpen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden; een openbare ruimte dient leesbaar te zijn; kunstenaars moeten zich niet ‘autonoom’ gedragen, maar streven naar samenwerking tussen verschillende disciplines; en het vermogen zorg te dragen voor een plek is even belangrijk als de vormgeving van een plek. Vanuit die optiek werd voorgesteld het spaarbekken voor rioolwater niet aan het zicht te onttrekken, maar juist een prominente en zichtbare plaats te geven. Zo ontstond een spiegelend vlak dat de monumentaliteit van het viaduct kon benadrukken. Midden in het spaarbekken werd het rioolgemaal geplaatst, zodat ‘de motor van het systeem duidelijk en herkenbaar aanwezig’ werd gemaakt. Langs de randen van het bekken wilde het gezelschap de natuur haar gang laten gaan. En ten slotte werd een lichtplan bepleit, waarin het viaduct en het rioolgemaal op monumentale wijze werden uitgelicht. Daarmee accepteerden de kunstenaars het rioolgemaal en het viaduct als noodzakelijke, maar ook vitale bestanddelen van de stedelijke samenleving. Bovendien had de aanpak een ecologische component: bepaalde plantensoorten oefenden namelijk een gunstige invloed uit op negatieve milieueffecten. In 2000 werd gestart met de uitvoering van het programma en in 2001 werd Het muizengaatje opgeleverd.

lees meer
Over Q.S. Serafijn

Q.S. Serafijn (Roosendaal en Nispen, 1960) is beeldend kunstenaar, installatiekunstenaar, fotograaf en schrijver. Bekende werken van hem zijn de D-Toren in Doetinchem (i.s.m. NOX Architekten Rotterdam, 2004), Wat af is, is niet gemaakt (politiebureau Apeldoorn, 2009), het ruiterstandbeeld John Wayne te Wateringse Veld (2010) en BANK! in de Hilversumse Meent (i.s.m. Buro Poppinga Amsterdam, 2011). Naast columns publiceert hij Notes en novellen zoals ‘STREEKROMAN (Doorsneden landschap)’ (2008), ‘TREKKEN’ (het boek voor de tandarts, 2010) en ‘Het Wonder van Wateringse Veld’ (2010). Q.S. Serafijn is als docent verbonden aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. Hij werkt en woont in Rotterdam.

lees meer
Over Hans Snoek

Hans Snoek (Gorinchem, 1960) is beeldend kunstenaar. Van 1980 tot 1987 volgde hij een opleiding aan de Jan van Eyck academie te Maastricht. Samen met kunstenaar Q.S. Serafijn vormde hij het gelegenheidsverband Omission.

lees meer
Over Jeroen van Westen

Jeroen van Westen (Beverwijk, 1955) is beeldend kunstenaar. Hij volgde van 1973 tot 1978 de Academie Sint-Joost in Breda en ontwikkelde zich tot landschapskunstenaar. Uitgangspunt in zijn werk is de leesbaarheid van het landschap en de verbinding tussen natuur en cultuur moet duidelijk zijn. Hij is gevestigd in Heeten.

lees meer
Over Maarten van Wesemael

Maarten van Wesemael (1961) is een urban curator. Hij houdt zich bezig met de rol van beeldende kunst in de ontwikkeling van het Nederlandse landschap. Bij provincie Noord-Holland is hij in dienst geweest als projectleider Culturele Planologie, waardoor meer beeldend kunstenaars betrokken worden bij de ruimtelijke inrichting en stedelijke vernieuwing.

lees meer